«Ένα από τα πλέον αξιόλογα ελληνικά ιατρικά περιοδικά του 19ου αιώνα και ταυτοχρόνως το πρώτο περιοδικό της ελληνικής στρατιωτικής ιατρικής υπήρξε η “Ιατρική Εφημερίς του Στρατού”. Εκδιδόταν “εγκρίσει του επί των Στρατιωτικών Υπουργείου” από τον Αύγουστο του 1890 έως τον Μάρτιο του χαλεπού για την Ελλάδα έτους 1897. Κατά την εν λόγω χρονική περίοδο, το περιοδικό αποτελούσε μαζί με τον “Γαληνό” την κύρια πηγή νέων γνώσεων και ενημέρωσης των Ελλήνων Υγειονομικών.
Η “Ιατρική Εφημερίς του Στρατού” εκδιδόταν ανελλιπώς κατά μήνα σε τεύχη των 4 τυπογραφικών φύλλων, τα οποία περιβάλλονταν από μαλακά εξώφυλλα ποικίλου χρώματος (συνήθως γαλάζιου ή ανοικτού πρασίνου).
Η στάθμη του περιοδικού υπήρξε από την αρχή μέχρι το τέλος λίαν υψηλή, χάρη στις προσπάθειες των συντακτών του, καθώς και των συνεργατών του. Η πλειονότητα των συγγραφέων αποτελούνταν, όπως ήταν φυσικό, από στρατιωτικούς ιατρούς, μόνιμους και έφεδρους, αρκετοί όμως από τους συγγραφείς ήταν πολίτες ιατροί.
Η ύλη του περιοδικού αποτελούνταν από ποικίλης έκτασης και περιεχομένου άρθρα. Αρκετά από αυτά, όπως ήταν αναμενόμενο, είχαν ως αντικείμενό τους θέματα που αφορούσαν τη Στρατιωτική Ιατρική (ιατρική του πολέμου, υγιεινή του στρατιώτη και ιατρικά περιστατικά των στρατιωτικών νοσοκομείων).
Σημαντικό ποσοστό των άρθρων αναφέρεται στα λοιμώδη νοσήματα, κυρίως δε στις δύο μεγάλες μάστιγες της εποχής, την ελονοσία και τη φυματίωση. Γίνεται, επίσης, εκτενής αναφορά στα μικρόβια και στις προσπάθειες αντιμετώπισής τους, π.χ. με τη φυματίνη του Koch και τους αντιμικροβιακούς ορούς και τα εμβόλια. Ιδιαίτερης προβολής έτυχε, εν προκειμένω, το Λυσιατρείον του Γ. Παμπούκη, το οποίο τόσο σημαντικές υπηρεσίες προσέφερε στους Έλληνες».

Γεώργιος Ν. Αντωνακόπουλος

Περιεχόμενα
Εισαγωγή ΙΧ
Κατάλογος περιεχομένων τόμων Α΄-Ζ΄ (1890-1897) της Ιατρικής Εφημερίδος του Στρατού 1-99
Αναδημοσιευόμενα άρθρα του περιοδικού (επιλεγέντα):
Κύρια άρθρα 101
Θέματα ιστορίας της Ιατρικής 189
Ιατρική Εταιρεία Αθηνών 217
Βιβλιοκρισίαι 233
Νεκρολογίαι 255
Επίσημοι ειδήσεις 277
Στατιστικά στοιχεία 285
Ποικίλα 303