«Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα διάνθισμα βασικών γνώσεων στον τομέα της γενικής μικροβιολογίας κατά τρόπο κατανοητό τόσο στον προπτυχιακό φοιτητή όσο και στον μεταπτυχιακό σπουδαστή της ιατρικής και φαρμακευτικής μικροβιολογίας, της γεωπονίας, της χημείας, της βιολογίας, της φυτικής και ζωικής οικολογίας, της φυτικής και ζωικής οικολογίας, της δασονομίας και των περιβαλλοντικών επιστημών».

Ευγενία Μπεζιρτζόγλου, MD, PhD

Περιεχόμενα
Πρόλογος vii
Κεφάλαιο 1 Γενικότητες
Εισαγωγή στη μικροβιολογία 2
Είδη μικροβιακών κυττάρων 5
Κεφάλαιο 2 Ονοματολογία Ταξινόμηση
1. Ονοματολογία 12
2. Ταξινόμηση 12
3. Χαρακτηριστικά ταξινόμησης 13
Α Μορφολογία 13
Β. Καλλιέργεια σε τεχνητά θρεπτικά υλικά 13
Γ. Απαιτήσεις διατροφής 13
Δ. Χρησιμοποίηση γλυκόζης 17
Ε. Φυσιολογικοί και βιοχημικοί χαρακτήρες 17
ΣΤ. Μελέτη αντιγονικών χαρακτήρων 23
Ζ. Γενετικοί παράγοντες 23
Η. Πειραματισμοί σε ζώα 23
4. Ταξινομικές βαθμίδες 23
5. Bergey's Manual ταξινόμηση 25
6. Σύγκριση με παλαιότερες ταξινομήσεις 25
7. Γενετική ταξινόμηση 25
8. Αριθμητική ταξινόμηση 26
Κεφάλαιο 3 Κυτταρολογία των προκαρυωτικών κυττάρων Βακτήρια
1. Μορφολογία 28
Α Σχήμα-Μορφή 28
Β. Μέγεθος 29
2. Χημική σύσταση τον βακτηρίων 31
3. Δομή των βακτηρίων 32
Α. Το κυτταρικό τοίχωμα (cell wall) 32
Β. Το κυτταρόπλασμα 42
4. Σπορογονία 47
Α. Γενικότητες Χημικό σύσταση 47
Β. Κυτταρολογία της σπορογονίας 48
Γ. Φυσιολογία Βιοχημεία της σπορογονίας 50
Δ. Γενετική 52
Ε Ιδιότητες των σπόρων 53
5. Η κυτταροπλασματική μεμβράνη 54
Α. Δομό 55
Β. Λειτουργίες της κυτταροπλασματικός μεμβράνης 56
6. Τα κυτταρικά εξαρτήματα των βακτηρίων 60
Α. Το έλυτρο (capsule) (κάψα) 60
Β. Βλεφαρίδες (flagelies) 61
Γ. Φίμπριες 65
Κεφάλαιο 4 Ανάπτυξη των βακτηρίων
1. Αναπαραγωγή 70
2. Διατροφή 70
Α. Θρεπτικά συστατικά 70
Β. Φυσικοί παράγοντες 71
Γ. θερμοκρασία 71
Δ. Συγκέντρωση ιόντων υδρογόνου (pΗ) 72
Ε. Οσμωτική πίεση 73
ΣΤ. Παράγοντες ανάπτυξης βακτηρίων σε ειδικές ανάγκες 73
3. Ανάπτυξη των βακτηρίων σε υγρά θρεπτικά υλικά – Καμπύλη ανάπτυξης των βακτηρίων 75
Α. Αρχικό στάσιμος φάση ό φάση προσαρμογής (lag ή latent phase) 76
Β. Λογαριθμική ή εκθετική φάση l=logarithmic ή exponential phasel 78
Γ. Η στάσιμος φάση (stationary phase) 80
Δ Φάση θανάτου ή απόκλισης (declin in phase ή death phase) 80
4. Ανάπτυξη βακτηρίων σε στερεά θρεπτικά υλικά 80
5. Συνεχής καλλιέργεια 81
6. Σύγχρονος ανάπτυξη 83
7. Μέθοδοι μέτρησης των βακτηρίων 83
Α. Απαρίθμηση σε πλάκες Petroff-Hauser ή Malassez 83
Β. Μετρητής σωματιδίων Coulter 83
Γ. Μετρητής Laser 84
Δ. Μέθοδος Μacklany Donan 84
Ε. Απαρίθμηση τον ζώντων βακτηρίων 85
ΣΤ. Μέτρηση της οπτικής πυκνότητας του καλλιεργήματος με θολωσίμετρο 85
Ζ. Μέτρηση της κυτταρικής μάζας 85
Η. Προσδιορισμός των νουκλεϊκών οξέων και των πρωτεϊνών 85
Θ. Μέτρηση της δραστηριοποίησης του μικροβιακού πληθυσμού 85
Ι. Microcalorimetry 86
Κ. Δοσολογία ΑΤΡ 86
Κεφάλαιο 5 Μεταβολισμός των βακτηρίων
1. Γενικότητες 88
2. Μεταβολισμός του άνθρακος (C] 89
3. Μεταβολισμός του αζώτου (ΝΙ 92
4. Μεταβολισμός του θείου (S] 92
5. Μεταβολισμός του φωσφόρου (Ρ] 93
6. Ενεργοποιητές ενζυμικών συστημάτων 93
Κεφάλαιο 6 Σχέση μικροβίων και ξενιστή
1. Γενικές αρχές 96
2. Μικρόβια ως αιτία νόσου 100
Α. Αιτιολογικός παράγοντας (Σπόρος) 100
Β. Παράγων μετάδοσης (Σπορέας) 103
Γ. Ο παράγοντας ανοσίας του οργανισμού (έδαφος) 108
Κεφάλαιο 7 Μέσα καταστροφής των μικροβίων
1. Εισαγωγή 112
2. Φυσικοί παράγοντες 112
Α. Αποστείρωση 112
β. Τυνδαλισμός 113
Γ. Παστερίωση 113
Δ. Βρασμός 113
Ε. Καύση 114
ΣΤ. Υπέρυθρες ακτίνες 114
3. Χημικοί παράγοντες 114
Α. Αντιβιοτικά 114
Β. Αντισηπτικά και απολυμαντικά 118
Γ. Κυριότερες οικογένειες αντισηπτικών και απολυμαντικών 119
Δ. Όροι χρησιμοποίησης των ανωτέρω ουσιών 119
4. Οξειδωτικά 122
Α. Καθαρισμός νερού δημόσιας ύδρευσης 123
Β. Έλεγχος νερού αποβλήτων 124
Γ. Έλεγχος αέρα 124
Δ. Εφαρμογή του όζοντος στη βιομηχανία 124
Ε. Εφαρμογή του όζοντος στην αλιεία και στο ύδωρ πισινών 125
ΣΤ. Εφαρμογή του όζοντος στην ιατρική 125
Κεφάλαιο 8 Γενική ιολογία
1. Γενικότητες 128
2. Δομή των ιών 128
3. Πολλαπλασιασμός των ιών 132
Α. Πολλαπλασιασμός των RNA ιών 132
Β. Πολλαπλασιασμός των DNA ιών 136
4. Επίδραση φυσικών και χημικών παραγόντων επί των ιών 137
Α. Θερμοκρασία 137
Β. Ακτινοβολία 138
Γ. Σταθεροποίηση των ιών σε άλατα 138
5. Φαινόμενο παρεμβολής (inTerference) και ιντερφερόνης (Interferons) 139
6. Οι ιοί των βακτηρίων (Βακτηριοφόγοι Φόγοι) 140
Α. Πολλαπλασιασμός των φάγων 140
Κεφάλαιο 9 Γενική μυκητολογία
1. Γενικότητες 146
2. Αναπαραγωγή των μυκήτων 147
Α. Αγενής αναπαραγωγή 147
Β. Εγγενής αναπαραγωγή 151
3. Φυσιολογία Διάγνωση των μυκήτων 152
Κεφάλαιο 10 Προβιοτικά
1. Ιστορικό 156
2. Σημερινή γνώση 156
3. Έλεγχος ασφάλειας των προβιοτικών 159
4. Προβιοτικοί μικροοργανισμοί (Probiotics) 159
5. Πρε-βιοτικά (Prebiotics) 161
6. Συμβιωτικά (Symbiotics) 162
Βιβλιογραφία 163
Ευρετήριο 165