Η φαρμακολογία συνιστά από μόνη της ένα εντονότατα δραστήριο επιστημονικό πεδίο, με το εύρος της να εκτείνεται πέρα από την απλή παροχή μιας βάσης για τη θεραπευτική χρήση των φαρμάκων. Σκοπός του βιβλίου είναι να δώσει ένα καλό γνωστικό υπόβαθρο, όχι μόνο για τους μελλοντικούς ιατρούς, αλλά και για τους επιστήμονες και τους επαγγελματίες άλλων επιστημονικών κλάδων, οι οποίοι έχουν την ανάγκη να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα φάρμακα. Επομένως, κατά περίπτωση, περιγράφεται και ο τρόπος με τον οποίο τα φάρμακα χρησιμοποιούνται ως ερευνητικά εργαλεία για τη διευκρίνιση των κυτταρικών και φυσιολογικών λειτουργικών, ακόμη και όταν οι ενώσεις/ουσίες δεν έχουν κάποια κλινική χρήση.
Το βιβλίο μπορεί να καταταχθεί στα αποτελεσματικά διδακτικά συγγράμματα, αλλά και σε αυτά στα οποία μπορούν να αναζητηθούν περισσότερες φαρμακολογικές πληροφορίες. Είναι κατάλληλο για φοιτητές Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Φαρμακευτικής και Πανεπιστημιακής Νοσηλευτικής, αλλά και για γιατρούς που επιθυμούν πληροφορίες κατανόησης δράσεων (επιθυμητών και ανεπιθύμητων), περισσότερες κλινικές προεκτάσεις και προσανατολισμό στην πληθώρα των παραγόμενων από τη βιομηχανία, όχι πάντοτε χρήσιμων, ουσιών-φαρμάκων, οι οποίες κατακλύζουν την αγορά.

Περιεχόμενα
Πρόλογος xvii
Ευχαριστίες xviii
Πρόλογος 3ης ελληνικής έκδοσης xix
Πρόλογος 2ης ελληνικής έκδοσης xx
Πρόλογος 1ης ελληνικής έκδοσης xx
Ενότητα 1: Γενικές αρχές 1. Τι είναι η φαρμακολογία 1
Επισκόπηση 1
Τι είναι φάρμακο 1
Απαρχές και προπομποί 1
Η φαρμακολογία στον 20ό και τον 21ο αιώνα 2
2. Πώς δρουν τα φάρμακα: γενικές αρχές 6
Επισκόπηση 6
Εισαγωγή 6
Πρωτεϊνικοί στόχοι για τη δέσμευση των φαρμάκων 6
Απευαισθητοποίηση και ανοχή 18
Ποσοτική προσέγγιση της αλληλεπίδρασης φαρμάκου-υποδοχέα 20
Η φύση της φαρμακολογικής επίδρασης 22
3. Πώς δρουν τα φάρμακα: μοριακές πτυχές 24
Επισκόπηση 24
Στόχοι της δράσης των φαρμάκων 24
Πρωτεΐνες-υποδοχείς 26
Τα κανάλια ιόντων ως στόχοι φαρμάκων 49
Έλεγχος της έκφρασης των υποδοχέων 52
Υποδοχείς και ασθένειες 53
4. Δράση φαρμάκων: κυτταρικές διαδικασίες – διέγερση σύσπαση και έκκριση 56
Επισκόπηση 56
Ρύθμιση του ενδοκυττάριου ασβεστίου 56
Διέγερση 61
Μυϊκή σύσπαση 67
Απελευθέρωση χημικών διαμεσολαβητών 70
Επιθηλιακή μεταφορά ιόντων 73
5. Κυτταρικός πολλαπλασιασμός απόπτωση,
επούλωση και αναγέννηση 75
Επισκόπηση 75
Κυτταρικός πολλαπλασιασμός 75
Αγγειογένεση 79
Απόπτωση και απομάκρυνση των κυττάρων 80
Παθοφυσιολογικές προεκτάσεις 83
Θεραπευτικές προοπτικές 84
6. Κυτταρικοί μηχανισμοί: άμυνα ξενιστή 87
Επισκόπηση 87
Εισαγωγή 87
Η φυσική ανοσοαπόκριση 87
Η προσαρμοστική ανοσοαπόκριση 94
Συστηματικές αποκρίσεις στη φλεγμονή 98
7. Μεθοδολογία και μετρήσεις στη φαρμακολογία 101
Επισκόπηση 101
Βιοπροσδιορισμός (bioassay) 101
Ζωικά μοντέλα ασθένειας 105
Φαρμακολογικές μελέτες στους ανθρώπους 107
Κλινικές δοκιμές 107
8. Απορρόφηση και κατανομή των φαρμάκων 113
Επισκόπηση 113
Εισαγωγή 113
Φυσικοχημικές διαδικασίες που καθορίζουν την τύχη των φαρμάκων στον οργανισμό 113
Απορρόφηση των φαρμάκων και οδοί χορήγησης 121
Κατανομή των φαρμάκων στον οργανισμό 125
Ειδικά συστήματα χορήγησης φαρμάκων 128
9. Μεταβολισμός και απέκκριση των φαρμάκων 130
Επισκόπηση 130
Εισαγωγή 130
Μεταβολισμός των φαρμάκων 130
Απέκκριση των φαρμάκων και των μεταβολιτών τους 136
10. Φαρμακοκινητική 140
Επισκόπηση 140
Εισαγωγή: ορισμός και χρησιμότητα της φαρμακοκινητικής 140
Απομάκρυνση φαρμάκου εκφρασμένη ως κάθαρση 141
Μονοδιαμερισματικό μοντέλο 142
Πιο πολύπλοκα μοντέλα κινητικής 144
Πληθυσμιακή φαρμακοκινητική 146
Περιορισμοί της φαρμακοκινητικής 147
11. Ποικιλομορφία μεταξύ των ατόμων φαρμακογονιδιωματική και προσωποποιοημένη ιατρική 149
Επισκόπηση 149
Εισαγωγή 149
Επιδημιολογικοί παράγοντες και δια-ατομική ποικιλομορφία της απάντησης στα φάρμακα 150
Γενετική ποικιλότητα της ανταπόκρισης στα φάρμακα 154
Θεραπευτικά φάρμακα και κλινικά διαθέσιμες φαρμακογονιδιωματικές αναλύσεις 157
Συμπεράσματα 159
Ενότητα 2: Χημικοί μεσολαβητές
12. Πώς δρούν τα φάρμακα: Χημικοί διαμεσολαβητές και το αυτόνομο νευρικό σύστημα 161
Επισκόπηση 161
Ιστορικά στοιχεία 161
Το αυτόνομο νευρικό σύστημα 162
Γενικές αρχές της χημικής διαβίβασης 165
Βασικά στάδια στη νευροχημική διαβίβαση: στόχοι δράσης των φαρμάκων 172
13. Χολινεργική διαβίβαση 174
Επισκόπηση 174
Μουσκαρινικές και νικοτινικές δράσεις της ακετυλοχολίνης 174
Υποδοχείς ακετυλοχολίνης 174
Φυσιολογία της χολινεργικής διαβίβασης 177
Επίδραση των φαρμάκων στη χολινεργική διαβίβαση 180
14. Νοραδρενεργική διαβίβαση 198
Επισκόπηση 198
Κατεχολαμίνες 198
Ταξινόμηση των αδρενεργικών υποδοχέων 198
Φυσιολογία της νοραδρενεργικής διαβίβασης 201
Φάρμακα που δρουν στην νοραδρενεργική διαβίβαση 205
15. 5-υδροξυτρυπταμίνη και η φαρμακολογία της ημικρανίας 221
Επισκόπηση 221
5-Υδροξυτρυπταμινη 221
Ημικρανία και άλλες κλινικές καταστάσεις στις οποίες η 5-ΗΤ διαδραματίζει κάποιον ρόλο 228
16. Πουρίνες 233
Επισκόπηση 233
Εισαγωγή 233
Πουρινεργικοί υποδοχείς 233
Η αδενοσίνη ως μεσολαβητής 235
Η ADP ως μεσολαβητής 236
Η ATP ως μεσολαβητής 236
Μελλοντικές προοπτικές 237
17. Τοπικές ορμόνες 1: η ισταμίνη και τα βιολογικώς δραστικά λιπίδια 239
Επισκόπηση 239
Εισαγωγή 239
Τι είναι ένας «μεσολαβητής» 239
Ισταμίνη 240
Εικοσανοειδή 241
Λευκοτριένια 246
Λιποξίνες και ρεζολβίνες 247
Παράγοντας ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων 248
Συμπεράσματα 248
18. Τοπικές ορμόνες 2: πεπτίδια και πρωτεΐνες 250
Επισκόπηση 250
Εισαγωγή 250
Γενικές αρχές της φαρμακολογίας πρωτεϊνών και πεπτιδίων 250
Βιοσύνθεση και ρύθμιση των πεπτιδίων 251
Βραδυκινίνη 253
Νευροπεπτίδια 255
Κυτταροκίνες 255
Πρωτεΐνες και πεπτίδια που ρυθμίζουν καθοδικά τη φλεγμονή 258
Συμπεράσματα 258
19. Κανναβινοειδή 260
Επισκόπηση 260
Κανναβινοειδή προερχόμενα από φυτά και οι φαρμακολογικές τους δράσεις 260
Υποδοχείς κανναβινοειδών 261
Ενδοκανναβινοειδή 263
Συνθετικά κανναβινοειδή 265
Κλινικές εφαρμογές 265
20. Μονοξείδιο του αζώτου και σχετικοί διαμεσολαβητές 267
Επισκόπηση 267
Εισαγωγή 267
Βιοσύνθεση του μονοξειδίου
του αζώτου και ο έλεγχος της 267
Αποδόμηση και μεταφορά
του μονοξειδίου του αζώτου 270
Επιδράσεις του μονοξειδίου του αζώτου 271
Θεραπευτικές προσεγγίσεις 272
Κλινικές καταστάσεις στις οποίες μπορεί να διαδραματίζει κάποιον ρόλο το μονοξείδιο του αζώτου 274
Σχετικοί διαμεσολαβητές 275
Ενότητα 3: Φάρμακα που επηρεάζουν μείζονα οργανικά συστήματα
21. Η καρδιά 278
Επισκόπηση 278
Εισαγωγή 278
Φυσιολογία της καρδιακής λειτουργίας 278
Έλεγχος της καρδιάς από το αυτόνομο 284
Καρδιακά νατριουρητικά πεπτίδια 286
Καρδιακή ισχαιμία 286
Φάρμακα που επηρεάζουν την καρδιακή λειτουργία 287
22. Το αγγειακό σύστημα 299
Επισκόπηση 299
Εισαγωγή 299
Δομή και λειτουργία των αγγείων 299
Έλεγχος του τόνου των αγγειακών λείων μυών 300
Αγγειοδραστικά φάρμακα 305
Κλινικές χρήσεις των φαρμάκων που δρουν στο αγγειακό σύστημα 311
23. Αθηροσκλήρυνση και λιποπρωτεϊνικός μεταβολισμός 322
Επισκόπηση 322
Εισαγωγή 322
Αθηρογένεση 322
Μεταφορά των λιποπρωτεϊνών 323
Πρόληψη της αθηρωματικής νόσου 325
Υπολιπιδαιμικά φάρμακα 326
24. Αιμόσταση και θρόμβωση 332
Επισκόπηση 332
Εισαγωγή 332
Πήξη αίματος 332
Φάρμακα που δρουν στον καταρράκτη της πήξης 335
Προσκόλληση και ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων 341
Ινωδόλυση (θρομβόλυση) 345
25. Το αιμοποιητικό σύστημα και η θεραπεία της αναιμίας 349
Επισκόπηση 349
Εισαγωγή 349
Το αιμοποιητικό σύστημα 349
Τύποι αναιμίας 349
Αιμοποιητικοί παράγοντες 350
Αιμοποιητικοί αυξητικοί παράγοντες 354
Αιμολυτική αναιμία 357
26. Αντιφλεγμονώδη και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα 359
Επισκόπηση 359
Αναστολείς της κυκλοοξυγενάσης 359
Αντιρευματικά φάρμακα 369
Ανταγωνιστές κυτταροκινών και άλλοι βιοφαρμακευτικοί παράγοντες 373
Φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην ουρική αρθρίτιδα 373
Ανταγωνιστές της ισταμίνης 376
Πιθανές μελλοντικές εξελίξεις 377
27. Δέρμα 379
Επισκόπηση 379
Εισαγωγή 379
Δομή του δέρματος 379
Συνήθεις παθήσεις του δέρματος 382
Φάρμακα που δρουν στο δέρμα 384
Τα κυριότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση των δερματικών διαταραχών 384
Φάρμακα που δρουν με άλλους μηχανισμούς 387
Συμπεράσματα 387
28. Το αναπνευστικό σύστημα 389
Επισκόπηση 389
Η φυσιολογία της αναπνοής 389
Πνευμονοπάθειες και η θεραπεία τους 390
29. Ο νεφρός και το ουροποιητικό σύστημα 401
Επισκόπηση 401
Εισαγωγή 401
Περίληψη της λειτουργίας των νεφρών 401
Η δομή και λειτουργία του νεφρώνα 401
Φάρμακα που δρουν στον νεφρό 408
Φάρμακα που τροποποιούν το pH των ούρων 412
Φάρμακα που τροποποιούν
την απέκκριση οργανικών μορίων 412
Φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη νεφρική ανεπάρκεια 413
Φάρμακα που χρησιμοποιούνται σε διαταραχές της ουροποιητικής οδού 413
30. Το γαστρεντερικό σύστημα 415
Επισκόπηση 415
Η νεύρωση και οι ορμόνες του γαστρεντερικού συστήματος 415
Γαστρική έκκριση 415
Έμετος 421
Η κινητικότητα του γαστρεντερικού σωλήνα 424
Φάρμακα για τις χρόνιες νόσους του εντέρου 427
Φάρμακα που επηρεάζουν το σύστημα των χοληφόρων 427
Μελλοντικές οδηγίες 428
31. Ο έλεγχος της γλυκόζης αίματος και η φαρμακευτική θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη 429
Επισκόπηση 429
Εισαγωγή 429
Έλεγχος γλυκόζης αίματος 429
Ορμόνες των παγκρεατικών κυττάρων 429
Σακχαρώδης διαβήτης 435
32. Παχυσαρκία 444
Επισκόπηση 444
Εισαγωγή 444
Η παχυσαρκία ως πρόβλημα υγείας 444
Ομοιοστατικοί μηχανισμοί ελέγχου του ενεργειακού ισοζυγίου 445
Η παθοφυσιολογία της παχυσαρκίας 449
Φαρμακολογικές προσεγγίσεις στο πρόβλημα της παχυσαρκίας 451
Νέες προοπτικές στη θεραπεία της παχυσαρκίας 452
33. Η υπόφυση και ο φλοιός των επινεφριδίων 455
Επισκόπηση 455
Υπόφυση 455
Ο φλοιός των επινεφριδίων 462
Νέες οδηγίες στη θεραπεία με γλυκοκορτικοειδή 470
34. Θυρεοειδής 472
Επισκόπηση 472
Σύνθεση αποθήκευση και έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών 472
Ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας 473
Δράσεις των θυρεοειδικών ορμονών 474
Μεταφορά και μεταβολισμός των θυρεοειδικών ορμονών 475
Διαταραχές της θυρεοειδικής λειτουργίας 475
Φάρμακα που χρησιμοποιούνται στις παθήσεις του θυρεοειδούς 476
35. Αναπαραγωγικό σύστημα 480
Επισκόπηση 480
Εισαγωγή 480
Ενδοκρινικός έλεγχος της αναπαραγωγής 480
Φάρμακα που επηρεάζουν την αναπαραγωγική λειτουργία 483
Φάρμακα που χρησιμοποιούνται για αντισύλληψη 489
Η μήτρα 491
Στυτική δυσλειτουργία 493
36. Μεταβολισμός των οστών 496
Επισκόπηση 496
Εισαγωγή 496
Δομή και σύσταση του οστού 496
Οστική αναδιαμόρφωση 496
Διαταραχές των οστών 501
Φάρμακα χρησιμοποιούμενα σε διαταραχές των οστών 502
Νέες δυνητικές θεραπείες 505
Ενότητα 4: Νευρικό σύστημα
37. Χημική διαβίβαση και δράση φαρμάκων στο κεντρικό νευρικό σύστημα 507
Επισκόπηση 507
Εισαγωγή 507
Χημική σηματοδότηση στο νευρικό σύστημα 507
Στόχοι για δράση φαρμάκων 510
Δράση φαρμάκων στο κεντρικό νευρικό σύστημα 510
Ταξινόμηση των ψυχοτρόπων φαρμάκων 511
38. Νευροδιαβιβαστικά αμινοξέα 513
Επισκόπηση 513
Διεγερτικά αμινοξέα 513
Γλουταμινικό 514
γ-αμινοβουτυρικό οξύ (GABA) 521
Γλυκίνη 525
Συμπερασματικά σχόλια 526
39. Άλλοι νευροδιαβιβαστές και τροποποιητές 528
Επισκόπηση 528
Εισαγωγή 528
Νοραδρεναλίνη 528
Ντοπαμίνη 530
5-Υδροξυτρυπταμινη 533
Ακετυλοχολίνη 536
Πουρίνες 538
Ισταμίνη 539
Άλλοι διαμεσολαβητές στο ΚΝΣ 539
Ένα τελικό μήνυμα 541
40. Nευροεκφυλιστικές νόσοι 544
Επισκόπηση 544
Λανθασμένη αναδίπλωση και συσσώρευση πρωτεϊνών στις χρόνιες νευροεκφυλιστικές παθήσεις 544
Μηχανισμοί νευρωνικού θανάτου 546
Ισχαιμική εγκεφαλική βλάβη 549
Νόσος του Alzheimer 550
Νόσος του Parkinson 554
Νόσος του Huntington 560
Νευροεκφυλιστικές νόσοι προερχόμενες από prions 560
41. Φάρμακα γενικής αναισθησίας 563
Επισκόπηση 563
Εισαγωγή 563
Μηχανισμός δράσης των αναισθητικών φαρμάκων 563
Ενδοφλέβια αναισθητικά φάρμακα 566
Εισπνεόμενα αναισθητικά 569
Επιμέρους εισπνεόμενα αναισθητικά 572
Χρήση αναισθητικών σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα (ισοζυγισμένη αναισθησία) 573
42. Αναλγητικά φάρμακα 575
Επισκόπηση 575
Νευρωνικοί μηχανισμοί του πόνου 575
Αναλγητικά φάρμακα 582
Νέες προσεγγίσεις 596
43. Τοπικά αναισθητικά και άλλα φάρμακα που επηρεάζουν κανάλια νατρίου 598
Επισκόπηση 598
Τοπικά αναισθητικά 598
Άλλα φάρμακα που επηρεάζουν τα κανάλια νατρίου 602
44. Αγχολυτικά και υπνωτικά φάρμακα 605
Επισκόπηση 605
Η φύση του άγχους και η θεραπεία του 605
Μέτρηση της αγχολυτικής δραστηριότητας 606
Φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του άγχους 607
Φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αϋπνίας (υπνωτικά φάρμακα) 615
45. Αντιεπιληπτικά φάρμακα 617
Επισκόπηση 617
Εισαγωγή 617
H φύση της επιληψίας 617
Αντιεπιληπτικά φάρμακα 620
Μυϊκός σπασμός και κεντρικώς δρώντα μυοχαλαρωτικά 630
46. Αντιψυχωτικά φάρμακα 632
Επισκόπηση 632
Εισαγωγή 632
H φύση της σχιζοφρένειας 632
Αντιψυχωτικά φάρμακα 635
Μελλοντικές εξελίξεις 642
47. Αντικαταθλιπτικά φάρμακα 645
Επισκόπηση 645
Η φύση της κατάθλιψης 645
Θεωρίες για την κατάθλιψη 645
Αντικαταθλιπτικά φάρμακα 648
Θεραπείες με διέγερση του εγκεφάλου 661
Κλινική αποτελεσματικότητα των αντικαταθλιπτικών θεραπειών 662
Άλλες κλινικές χρήσεις των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων 662
Φαρμακευτική θεραπεία της διπολικής διαταραχής 662
48. Διεγερτικά του ΚΝΣ και ψυχωσεομιμητικά φάρμακα 666
Επισκόπηση 666
Ψυχοκινητικά διεγερτικά 666
Ψυχωσεομιμητικά φάρμακα 673
49. Φαρμακοεξάρτηση και κατάχρηση φαρμάκων 677
Επισκόπηση 677
Χρήση και κατάχρηση φαρμάκων 677
Νικοτίνη και καπνός 683
Αιθανόλη 688
Ενότητα 5: Φάρμακα στη θεραπεία των λοιμώξεων και του καρκίνου (χημειοθεραπευτικά)
50. Βασικές αρχές αντιμικροβιακής χημειοθεραπείας 696
Επισκόπηση 696
Η μοριακή βάση της χημειοθεραπείας 696
Αντοχή στα αντιβακτηριακά φάρμακα 703
51. Αντιβακτηριακά φάρμακα 709
Επισκόπηση 709
Εισαγωγή 709
Αντιβακτηριακά φάρμακα που παρεμβαίνουν στη σύνθεση ή στη δράση του φυλλικού οξέος 710
β-Λακταμικά αντιβιοτικά 613
Αντιμικροβιακοί παράγοντες που επηρεάζουν την πρωτεϊνοσύνθεση των βακτηρίων 716
Αντιμικροβιακά φάρμακα που επιδρούν στην τοποϊσομεράση 720
Διάφορα λιγότερο συνήθη αντιβακτηριακά φάρμακα 721
Αντιμυκοβακτηριδιακά φάρμακα 722
Πιθανά μελλοντικά αντιβακτηριακά φάρμακα 725
52. Αντιικά φάρμακα 728
Επισκόπηση 728
Γενικές γνώσεις για τους ιούς 728
Η αλληλεπίδραση ιού-ξενιστή 729
HIV και AIDS 731
Αντιικά φάρμακα 733
Συνδυαστική θεραπεία για την αντιμετώπιση του HIV 738
Πιθανές μελλοντικες εξελιξεις στην αντιικη θεραπεία 739
53. Αντιμυκητιασικά φάρμακα 741
Επισκόπηση 741
Μύκητες και μυκητιακές λοιμώξεις 741
Αντιμυκητικά φάρμακα 742
Μελλοντικές εξελίξεις 745
54. Aντιπρωτοζωικά φάρμακα 747
Επισκόπηση 747
Αλληλεπιδράσεις ξενιστή–παρασίτου 747
Ελονοσία και ανθελονοσιακά φάρμακα 747
Αμοιβάδωση και αμοιβαδοκτόνα φάρμακα 756
Τρυπανοσωμίαση και φάρμακα για την αντιμετώπισή της 758
Άλλες πρωτοζωικές λοιμώξεις και τα φαρμακευτικά σχήματα που χορηγούνται για την αντιμετώπισή τους 759
Μελλοντικές εξελίξεις 760
55. Ανθελμινθικά φάρμακα 762
Επισκόπηση 762
Λοιμώξεις από έλμινθες 762
Ανθελμινθικά φάρμακα 763
Αντοχή στα ανθελμινθικά φάρμακα 766
Εμβόλια και άλλες νέες προσεγγίσεις στην ανθελμινθική θεραπεία 766
56. Αντικαρκινικά φάρμακα 768
Επισκόπηση 768
Εισαγωγή 768
Η παθογένεση του καρκίνου 768
Γενικές αρχές της δράσης των κυτταροτοξικών αντικαρκινικών φαρμάκων 771
Αντικαρκινικά φάρμακα 772
Αντοχή στα αντικαρκινικά φάρμακα 783
Συνδυαστικές θεραπείες 783
Έλεγχος του εμέτου και της μυελοκαταστολής 784
Μελλοντικές εξελίξεις 784
Ενότητα 6: Ειδικά θέματα
57. Επιβλαβείς δράσεις φαρμάκων 786
Επισκόπηση 786
Εισαγωγή 786
Κατηγορίες ανεπιθύμητων ενεργειών 787
Τοξικότητα από φάρμακα 787
Ανοσολογικές αντιδράσεις σε φάρμακα 796
58. Φάρμακα που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής–φάρμακα στον αθλητισμό 800
Επισκόπηση 800
Τι είναι τα φάρμακα που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής 800
Ταξινόμηση φαρμάκων που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής 800
Ουσίες στον αθλητισμό 801
Συμπέρασμα 805
59. Βιοφαρμακευτικές ουσίες και γονιαδιακή θεραπεία 806
Ανασκόπηση 806
Εισαγωγή 806
Βιοφαρμακευτικές ουσίες 807
Γονιδιακή θεραπεία 810
Ζητήματα ασφαλείας και κοινωνικά ζητήματα 813
Θεραπευτικές εφαρμογές 813
60. Ανακάλυψη και ανάπτυξη φαρμάκων 818
Επισκόπηση 818
Τα στάδια ενός προγράμματος 818
Βιοφάρμακα 822
Εμπορικά ζητήματα 822
Μελλοντικές προοπτικές 822
Εν κατακλείδι 823
Παράρτημα 824
Ευρετήριο 825