«Η συσσώρευση βασικής γνώσης σχετικά με την έναρξη, την εξέλιξη και την αντιμετώπιση της οδοντικής τερηδόνας ως αποτέλεσμα έντονης ερευνητικής προσπάθειας πολλών δεκαετιών, η έκταση που έχει προσλάβει η νόσος στην εποχή μας, σε βαθμό που να χαρακτηρίζεται ως νόσος του πολιτισμού, οι προσπάθειες σε παγκόσμιο επίπεδο για τον έλεγχο της τερηδόνας σε συνδυασμό με τους στόχους της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για το 2009 σε ό,τι αφορά στην οδοντική τερηδόνα, αλλά και η πτωχή ελληνική βιβλιογραφία με ώθησαν στη συγγραφή αυτού του βιβλίου.
Η ολοκληρωμένη παρουσίαση όλων των στοιχείων που συνθέτουν τη συγκεκριμένη νόσο μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου θεωρώ ότι αποτελεί αναγκαίο βοήθημα για τον οδοντίατρο, προκειμένου να κατανοήσει βαθύτερα την τερηδόνα, για την αντιμετώπιση της οποίας αφιερώνει το μεγαλύτερο μέρος της επαγγελματικής του ενασχόλησης. Παράλληλα, φιλοδοξώ το βιβλίο αυτό να αποτελέσει βασική πηγή γνώσης για τους νέους που σπουδάζουν την οδοντιατρική».

Γεράσιμος Περ. Δουβίτσας

Περιεχόμενα
Πρόλογος 000
Πρόλογος 1ης έκδοσης 000
Εισαγωγή 1
1 Κεφάλαιο Αιτιολογία της οδοντικής τερηδόνας 7
1. Ιστορική θεώρηση 7
1.1. Φιλοσοφική θεωρία 8
1.2. Ζωτική θεωρία 8
1.3. Χημική θεωρία 9
1.4. Χημικοπαρασιτική θεωρία 9
1.5. Οξεογενής 10
1.6. Πρωτεολυτική θεωρία 11
1.7. θεωρία πρωτεόλυσης-χήλησης 12
1.8. Νεώτερες απόψεις 13
2. Σύγχρονη άποψη 13
2.1. Υδατάνθρακες 14
2.2. Μικροβιακός παράγοντας 18
2.3. Ξενιστής-οδοντικές ουσίες 21
2 Κεφάλαιο Το στοματικό περιβάλλον 27
1. Μικροδομή της αδαμαντίνης 27
2. Επικαλύψεις της αδαμαντίνης 33
2.1. Υπολείμματα των τροφών 34
2.2. Λευκό επίχρισμα 34
2.3. Σιαλικό υμένιο 35
2.4. Οδοντική μικροβιακή πλάκα 37
3. Μικροβιακός παράγοντας 39
3.1. Στοματικά μικροβιακά οικοσυστήματα 39
3.2. Μικροβιακές απόψεις για την τερηδόνα 46
3 Κεφάλαιο Διατροφή και τερηδόνα 57
1. Επίδραση της διατροφής 57
1.1. Πριν την ανατολή των δοντιών 58
1.2. Μετά την ανατολή των δοντιών 59
2. Τερηδονογενές δυναμικό των τροφών 60
2.1. Χημική σύσταση των τροφών 60
2.2. Φυσική μορφή των τροφών 61
3. Ζυμώσιμοι υδατάνθρακες 62
3.1. Έρευνα Vipeholm 65
3.2. Έρευνα Ηοpewod 66
3.3. Έρευνα ζάχαρης Τurky 67
4. Υποκατάστατα της ζάχαρης 69
4.1. Ζαχαρούχες πολυαλκοόλες 70
4.2. Μη ζυγώσιμες γλυκαντικές ουσίες 72
4 Κεφάλαιο Ιστοπαθολογία της οδοντικής τερηδόνας 77
1. Γενικά στοιχεία 77
2. Έναρξη τερηδόνας Αρχικοί δίοδοι 80
3. Τερηδόνα της αδαμαντίνης 84
3.1. Μακροσκοπικά χαρακτηριστικά 84
3.2. Μικροσκοπικά χαρακτηριστικά 87
3.3. Δομικά χαρακτηριστικά 90
4. Τερηδόνα της οδοντίνης 91
4.1. Μακροσκοπικά χαρακτηριστικά 92
4.2. Μικροσκοπικά χαρακτηριστικά 93
4.3. Δομικά χαρακτηριστικά 96
5. Τερηδόνα της οστεΐνης 97
5 Κεφάλαιο Κλινική εικόνα τερηδόνας 103
1. Γενικά περί τερηδόνας 103
2. Εντόπιση των τερηδονικών βλαβών 106
3. Βαθμός εξέλιξης της τερηδόνας 108
4. Μέθοδοι κλινικής ανίχνευσης της τερηδόνας 109
5. Τερηδόνα οπών και σχισμών 113
6. Τερηδόνα ομόρων επιφανειών 116
7. Τερηδόνα λείων επιφανειών 121
8. Τερηδόνα ρίζας 123
10.Δευτερογενής τερηδόνα 125
6 Κεφάλαιο Βιολογική βάση της τερηδόνας 131
1. Γενικά στοιχεία 131
2. Ωρίμανση της αδαμαντίνης 132
3. Μηχανισμός απομεταλλικοποίησης 134
3.1. Ο ρόλος του φθορίου 140
4. Μηχανισμός επαναμεταλλικοποίησης 141
4.1. Μηχανισμός προώθησης 141
4.2. Μηχανισμός περιγράμματος 142
5. Κλινική σημασία της επαναμεταλλικοποίησης 142
7 Κεφάλαιο Επιδημιολογία της οδοντικής τερηδόνας 147
1. Γενικά 147
2. Επιδημιολογική μελέτη της οδοντικής τερηδόνας 148
2.1. Τύποι επιδημιολογικών μελετών 148
3. Επιδημιολογικά στοιχεία της οδοντικής τερηδόνας
σε διάφορες περιοχές του κόσμου 152
3.1. Βόρεια Αμερική (Η.Π.Α. & Καναδάς) 152
3.2. Λατινική Αμερική Καραϊβική 155
3.3 Ασία – Δυτικός Ειρηνικός 157
3.4. Ευρώπη 159
3.5. Ελλάδα 160
4. Δραστηριότητες της who για τη μείωση του επιπολασμού
της οδοντικής τερηδόνας στις υπανάπτυκτες
και αναπτυσσόμενες χώρες 164
4.1. Τα πρώτα είκοσι χρόνια 164
4.2. Ανάπτυξη προγραμμάτων στοματικής
υγείας τις τελευταίες τρεις δεκαετίες 165
4.3. Η χρήση των αποφρακτικών υλικών κάλυψης οπών
και σχισμών (ΚΟΣ) στην πρόληψη της οδοντικής
τερηδόνας 166
4.4. Η εκπαίδευση για τη στοματική υγεία 166
4.5. Εκπαίδευση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού 167
5. Γενικά συμπεράσματα με βάση τα σύγχρονα
Επιδημιολογικά στοιχεία για την οδοντική τερηδόνα 168
5.1. Γενικά συμπεράσματα 170
5.2. Το μέλλον 170
8 Κεφάλαιο Έλεγχος της οδοντικής τερηδόνας 175
1. Εισαγωγή 175
1.1. Έλεγχος οδοντικής βακτηριακής πλάκας
(οδοντικό βιοϋμένιο) 179
1.2. Μηχανική απομάκρυνση της πλάκας 181
1.3. Συχνότητα βουρτσίσματος 182
1.4. Οδοντικό νήμα 183
1.5. Άλλα βοηθητικά μέσα στοματικής υγιεινής 183
1.6. Οδοντόκρεμες 183
1.7. Χημικές μέθοδοι ελέγχου της πλάκας 184
2. Δίαιτα και τερηδόνα 184
2.1. Γλυκαντικές ουσίες και υποκατάστατα της ζάχαρης 187
3. Αύξηση της ανθεκτικότητας των δοντιών 188
3.1. Αφαλάτωση και επαναλάτωση της αδαμαντίνης 188
3.2. Φθόριο και τερηδόνα – Ιστορικά στοιχεία 191
4. Εμβόλιο κατά της τερηδόνας 205
5. Η προαγωγή της στοματικής υγείας 206
9 Κεφάλαιο Πειραματική τερηδόνα 213
1. Γενικά στοιχεία 213
2. Πειραματόζωα 214
3. Άνθρωπος 215
4. Ιn vitro πειράματα 216