Είναι γεγονός ότι η ηλεκτρονική επικοινωνία έχει αλλάξει τους τρόπους διδασκαλίας και μάθησης. Όμως στο προπτυχιακό επίπεδο σπουδών, το βασικό βιβλίο παραμένει απαραίτητο. Γιατί ο Φοιτητής δεν έχει αποκτήσει τη δυνατότητα και την εμπειρία να επιλέξει μέσα από την πληθώρα της πληροφορίας και των δεδομένων του διαδικτύου τα απαραίτητα στοιχεία που χρειάζεται στην κάθε φάση των σπουδών του. Έτσι η υποχρέωση των διδασκόντων να εκπονήσουν ή να υποδείξουν ένα βασικό βιβλίο αντίστοιχο μ’ αυτά που διδάσκουν, παραμένει διαχρονικά σχεδόν η ίδια.
Η Β’ Χειρουργική κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών έχει παράδοση ως προς την υποχρέωση αυτή. Σημειολογικά αναφέρω ότι ο ιδρυτής της Καθηγητής της Χειρουργικής Θεόδωρος Αρεταίος είχε συγγράψει το 1872 με υπαγόρευση σε Φοιτητή του, τρίτομο βιβλίο Χειρουργικής που τυπώθηκε στη χειρόγραφη μορφή του (παρατίθεται παρακάτω φωτογραφία από το πρωτότυπο που υπάρχει στη βιβλιοθήκη μας). Τις τελευταίες δεκαετίες όσοι υπηρέτησαν στην κλινική μερίμνησαν πάντα για την έκδοση διδακτικού συγγράμματος Χειρουργικής που τα τελευταία χρόνια πήρε πάντα τη μορφή πολυσυγγραφικού βιβλίου από τα μέλη ΔΕΠ που υλοποιούν το πρόγραμμα διδασκαλίας.
Η απόφαση για την ανανέωση του βιβλίου στα 5 χρόνια ήταν για να γίνουν οι έστω και λίγες αλλαγές που απαιτούνται από την εξέλιξη της Ιατρικής, να προστεθεί πιο πρόσφατη βιβλιογραφία, να γίνουν ορισμένες ανακατατάξεις των κεφαλαίων και τέλος κάποιος εκσυγχρονισμός της έκδοσης τεχνικά. Η προσπάθεια τούτη έγινε σε διάστημα λιγότερο του ενός χρόνου ώστε να διατηρείται η επικαιρότητα της επανέκδοσης.
Οι συγγραφείς της νέας έκδοσης είναι στην πλειοψηφία οι ίδιοι με τους προηγούμενους και εκφράζω εκ μέρους της κλινικής τις θερμές ευχαριστίες προς όλους. Νομίζουμε πως νιώθουν όλοι, στον ίδιο βαθμό, την ικανοποίηση που ανέφερα παραπάνω για την επιτυχία της αρχικής προσπάθειας.

Για τους συγγραφείς
Διονύσης Βώρος

Περιεχόμενα
Πρόλογος πρώτης έκδοσης vi
Πρόλογος δεύτερης έκδοσης vii
Συμμετέχοντες συγγραφείς xi
Εισαγωγή xxxv
Μέρος Α’ Γενικό μέρος
1. Οι απαρχές της χειρουργικής 3
2. Βασικές αρχές γονιδιωματικής 17
3. Συστηματική απάντηση του οργανισμού στον βλαπτικό παράγοντα 21
4. Υγρά και ηλεκτρολύτες – οξεοβασική ισορροπία 33
5. Μεταβολισμός και θρέψη 59
6. Αιμόσταση χειρουργική αιμορραγία μετάγγιση 79
7. Επούλωση τραύματος 91
8. Καταπληξία (shock) 101
9. Πολυοργανική ανεπάρκεια 111
10. Χειρουργικές λοιμώξεις 121
11. Η προεγχειρητική αξιολόγηση και η άμεση μετεγχειρητική φροντίδα του χειρουργικού αρρώστου 143
12. Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση 153
13. Εγκαύματα 169
14. Αναισθησία και μετεγχειρητική αναλγησία στον χειρουργικό ασθενή 183
15. Ειδικές χειρουργικές τεχνικές 197
Μέρος Β’ Παθήσεις οργάνων συστημάτων
16. Δέρμα και υποδόριο 243
17. Χειρουργικές ενδοκρινικές παθήσεις 261
18. Χειρουργικές παθήσεις τραχήλου 305
19. Παθήσεις μαστού 319
20. Παθήσεις οισοφάγου 349
21. Στόμαχος και δωδεκαδάκτυλο 369
22. Λεπτό έντερο 411
23. Παθήσεις παχέος εντέρου και ορθοπρωκτικού σωλήνα 425
24. Παθήσεις της σκωληκοειδούς απόφυσης 489
25. Ήπαρ – χοληφόρα – πυλαία υπέρταση 503
26. Χειρουργικές παθήσεις παγκρέατος 561
27. Σπλήνας 609
28. Επίπλουν περιτόναιο 619
29. Οπισθοπεριτοναϊκός χώρος 625
30. Κήλες 637
31. Κλινική και παρακλινική εκτίμηση οξέων παθήσεων κοιλίας 655
32. Οξείες παθήσεις κοιλίας 663
33. Οξεία αιμορραγία πεπτικού σωλήνα 681
34. Σύνδρομο αυξημένης ενδοκοιλιακής πίεσης (ΣΑΕΠ) Σύνδρομο κοιλιακού διαμερίσματος (ΣΚΔ) 691
35. Παθήσεις των αρτηριών 701
36. Παθήσεις των φλεβών 789
37. Παθήσεις των λεμφαγγείων 809
38. Παθήσεις των πνευμόνων 817
39. Χειρουργικές παθήσεις καρδιάς στους ενηλίκους 837
Μέρος Γ’ Ειδικά θεματα
40. Τραύμα 857
41. Μεταμοσχεύσεις οργάνων 907
42. Δερματικά μοσχεύματα και κρημνοί 967
43. Εγκυμοσύνη και χειρουργικές παθήσεις 981
44. Χειρουργική στους ηλικιωμένους 999
45. Στοιχεία παιδοχειρουργικής 1063
46. Βασικές αρχές ογκολογίας χημειοθεραπείας 1017
47. Προχωρημένος καρκίνος του νεφρού με επέκταση στη νεφρική και την κάτω κοίλη φλέβα 1033
48. Μετεγχειρητικές επιπλοκές 1039
49. Αρχές χειρουργικής πρακτικής βασισμένης σε αποδείξεις 1047
50. Αξιολόγηση της ποιότητας της κλινικής πρακτικής 1053
51. Δήγματα κεντρίσματα και νυγμοί 1071
Ευρετήριο 1079